Arquivos da etiqueta: A cega de miranda

A Rede e Outras Herbas

A Cega de Miranda: a derradeira xograresa que segue a cantar dende a memoria

Deixa un comentario

Hai figuras que, malia o paso do tempo, seguen a brillar con luz propia. Unha delas é sen dúbida Dolores Gómez Lage, máis coñecida como A Cega de Miranda. Unha muller, unha xograresa, que, dende a súa parroquia de Peredo en Castroverde, deixou unha fonda pegada na tradición oral e musical da provincia de Lugo.

Aquí recopilamos algún dos seus cantares, lembranzas e homenaxes. Estes son algúns dos artigos máis destacados xa publicados:

🎻 A Cega de Miranda / Peredo: unha completa biografía con mostra dos seus cantares máis coñecidos.

💎 Un tesouro: reflexión sobre o valor da súa memoria e a súa voz.

🖋️ Triste poema: un poema inspirado na súa figura.

📜 Dolores (I): primeira parte dunha lembranza histórica.

📜 Dolores (II): segunda parte da mesma lembranza.

Historia

A súa historia é tamén unha historia de superación. Un erro médico deixouna cega de nena. Pero foi precisamente esa circunstancia a que potenciou o seu oído musical e a levou a aprender a tocar o violín. Acompañada do seu home, Antonio Rivera, que tocaba o bombo ou a pandeireta, percorreu feiras e festas de toda a provincia. Converteuse así nunha figura imprescindible da cultura popular.

Este 21 de xuño, a súa memoria foi celebrada cun novo impulso.

A presentación do libro “Dolores, A Cega de Miranda (na súa noite máis clara)” e do documental “Morta nun castro e dona das feiras: A Cega de Miranda, derradeira xograresa”, da man do historiador Ricardo Polín. Un traballo que non só recupera a súa figura, senón que a reivindica como símbolo de resistencia, creatividade e identidade.

Ricardo Polín, autor del libro ‘A Cega de Miranda (na súa noite máis clara). EP (fonte, el progreso de lugo)

Na inauguración do novo local social da parroquia de Miranda, tamén se lle rendeu homenaxe. Foi xunto a outras figuras ilustres como Enriqueta Otero ou Pepe do Garaxe. Un día de festa, música e memoria, no que a comunidade reafirmou o seu compromiso coa cultura e co legado dos seus devanceiros.

Dende aquí, queremos agradecer a Ricardo Polín por este labor de recuperación e posta en valor dunha muller que, sen dúbida, merece un lugar destacado na nosa historia. Agardamos con ilusión poder ler o libro e ver o documental, para seguir descubrindo a vida e a obra desta muller adiantada ao seu tempo.

A Cega de Miranda non só foi unha artista. Foi unha xograresa, unha voz que, dende a escuridade, iluminou a alma dun pobo.

Outros sitios dentro do concello, Por algún tempo Peculiares

Dolores (e II)

1 comentario

A cega de peredo na feira en pargaDolores Gómez Lage, “A Cega de Miranda “, tamén coñecida como “A Cega de Peredo ” ou tamén “A Pereda“, nacida no lugar de Peredo, Castroverde (Lugo), en 1.874, foi moi célebre en boa parte da provincia de Lugo (en Castroverde, Baleira, O corgo, Baralla e Becerreá sobre todo). Aprende a tocar o violín, conta a lenda, pode que con un violinista do lugar de San Cosme (ou barreiros) que se supón fixera fortuna en Arxentina con dito instrumento.
Casou con Antonio Rivera, veciño de Agustín e xuntos foron vivir a Miranda, razón pola que casi toda a xente a identificaba como a Cega de Miranda. Emparellouse unha segunda vez con Antonio -“Cachorro” de mal nome- que a acompañaba tocando no papel de bombo. A cega de peredo, a cega de mirandaDolores traballaba como instrumentista, era solicitada para facer bailes e festas, ainda que tamén se viu obligada a ir de casa en casa pedindo. Como é habitual nos cegos acudía con frecuencia ás feiras e romarías, facéndose coñecer, para que a xente lle pedira que tocara, ou pasaba ela polas mesas interpretando cousas, polo que lle daban un diñeiro.
Na súa vida errática, tiña determinadas casas de especial confianza en varios lugares que cumplían o papel de fogar cando estaba de viaxe, o que non é de extrañar, pois era moi querida aló por onde iba, xa que facía o que podía pola xente.
Conta Jesús “O Moreno” de O Cebreiro (Pedrafita do Cebreiro), que nunha ocasión estaba Dolores tocando na Romería do Cebreiro. Entre a xente había un rapaz que estaba cunha moza á que pretendía, e cantoulle unha copla para a ocasión. Tal vez eran cousas que xa tiña ela preparadas para casos así pero a xente quedaba impresionada coa súa capacidade de improvisación:
Aquel que está de aquel lado
xa lle estudiéin os modelos
cando vai ve-la rapaza
A cega e o seu segundo marido, cachorrodeixa adormece-los vellos
E outra cántiga que ela fixo famosa na súa zona e que coñecen varios veciños é:
Son a cega de Peredo
todos me mandan tocar
pero non hai un que diga
cega, voute convidar