Arquivos da etiqueta: Concello de Castroverde

Sin categoría

Castroverde: Un século de transformación demográfica

Deixa un comentario

A evolución demográfica de Castroverde (Lugo) ao longo dos últimos 125 anos amosa unha realidade compartida por moitos concellos rurais galegos: o despoboamento rural en galicia. Un fenómeno progresivo.
Segundo os datos do INE, a poboación pasou de máis de 6.800 habitantes en 1900 a apenas 2.400 en 2025, cunha proxección de 2.100 habitantes en 2040 (se se mantén a tendencia actual).

📉 Evolución histórica da poboación

O gráfico amosa claramente dúas etapas:

  • 1900–1950: Estabilidade demográfica, con cifras superiores aos 6.800 habitantes.
  • 1950–2025: Decrecemento constante, especialmente acelerado a partir dos anos 70.

Este descenso responde a múltiples factores:

🔍 Causas do despoboamento

  1. Migración cara ás cidades: A industrialización e a falta de oportunidades laborais no rural provocaron un éxodo cara a núcleos urbanos.
  2. Envellecemento da poboación: A baixa natalidade e o aumento da esperanza de vida deixaron unha pirámide demográfica desequilibrada.
  3. Falta de servizos: A carencia de infraestruturas, transporte público, acceso á sanidade e educación contribúe á perda de habitantes.
  4. Desconexión dixital: A limitada cobertura de internet en zonas rurais dificulta o teletraballo e a atracción de novos perfís profesionais.

🚀 Propostas para frear o decrecemento

Para evitar que Castroverde alcance os 2.100 habitantes en 2040, funcionarían ase seguintes medidas:

  • Impulso ao emprendemento rural: Apoiar proxectos locais, cooperativas e iniciativas agroecolóxicas.
  • Mellora das infraestruturas: Investir en transporte, conectividade dixital e servizos públicos.
  • Atracción de novos residentes: Programas de repoboamento, vivenda accesible e incentivos fiscais.
  • Educación e cultura: Dinamizar a vida local con actividades culturais, formación e espazos de encontro.
  • Turismo sostible: Promover o patrimonio natural e histórico como motor económico.

e ti, que cres ¿O despoboamento rural en galicia é un inveto? ¿É real? Léote nos comentarios.

📚 Fontes consultadas

  • Instituto Nacional de Estatística (INE): www.ine.es
  • Datos históricos de padrón municipal e censos de poboación
  • Proxeccións baseadas en tendencias observadas entre 2000 e 2025
Outros sitios dentro do concello

Feliz Ano Novo Masouquino

2 Comentarios

Castiñeiros BarrialOs amigos do patrimonio de Castroverde veñen de felicitar as festas con esta imaxe, sacada no Souto do Barrial, na Parroquia de Masoucos.

Unha gran iniciativa, a de dar a coñecer lugar singulares a través de foto e felicitacións coma esta.

O curioso desta instantánea é que non se transmite a través dela e que os tres castiñeiros en primeiro plano son de tres propietarios distintos, Anxel, Varela e Laxego.

Quizáis por unha vez, o atraso secular, foi un salvavidas para estes árboles senlleiros, que representan unha forma de vida, cada día máis alexada da sociedade e de nós mesmos.

Boas Festas!

Castiñeiros Barrial
Hai vida despois do futbol

Unha triatleta de altura

Deixa un comentario

Xa fai muito tempo que sigo a Aída Valiño, desde que se proclamou subcampeona de europa sub 23 ou cando foi recibida no concello de lugo, do que xa fai cinco anos, e da que son un gran fan.

Este ano estase a superar, e ven de proclamarse campeona galega, ademáis de ter conquistado xa, o campeonato de españa.

Outro triunfo máis para Aida, que suma e sigue.

Todo un logro para unha triatleta que se fixo a sí misma, sin ter un gran físico para elo, pero que con 26 anos xa demostrou o muito que pode dar. Seguro que en próximos anos nos sigue a sorprender con novos éxitos, porque o mellor da súa carreira está por chegar.

Aquí vos deixo un par de vídeos do campeonato galego e outro do campeonto de españa:

Concello de Castroverde, Outros sitios dentro do concello

50 aniversario do descubrimento da cova da valiña

3 Comentarios

cova da valiñaFai 50 anos, é de forma accidental, descubriuse en Bolaño o primeiro xacemento paleolíco de galicia, a cova da valiña. Aínda que non foi explorada ata máis tarde, hoxe en día e descoñecida pola gran maioría. Este descubrimento supuxo un impulso para os estudos paleontolóxicos e arqueolóxicos doutras covas lucenses.

A pesar diso, 50 anos despois todo o concello lle sigue dando a espalda a un dos seus monumentos máis importantes. 

Hai cincuenta anos, en 1962, unha voadura con dinamita nunha canteira de pedra calcaria do municipio de Castroverde puxo ao descuberto o primeiro xacemento paleolítico galego situado nunha cova que foi obxecto dunha investigación sistemática. O achado, xa que logo, é o precedente máis destacado das escavacións que se realizan actualmente en diversas cavidades das serras orientais lucenses, que supuxeron un avance importante no coñecemento da prehistoria remota do noroeste.

As escavacións neste xacemento non levarían a cabo ata moito máis tarde, na segunda metade dos anos oitenta. Pero os primeiros materiais arqueolóxicos que proporcionou foron recollidos pouco despois do descubrimento da cova polo entón director do Museo Provincial de Lugo, Manuel Vázquez Seijas, quen foi avisado polos propietarios da canteira, que era explotada con procedementos case artesanais. As pezas consistían en varias azagayas talladas en hastas de cérvidos e un bo número de fragmentos de fósiles de diversas especies animais: oso das cavernas, oso pardo, hiena, reno, raposo, cervo, corzo, xabaril, cabalo… Estes materiais foron depositados no museo lucense e os máis importantes de entre eles están expostos ao público desde hai bastantes anos.

Estudo interdisciplinar

A partir de 1987 levaron a cabo tres campañas de escavación que supuxeron o primeiro estudo interdisciplinar realizado en Galicia dun xacemento prehistórico situado nunha cova. Nestas intervencións utilizáronse á vez métodos de investigación arqueolóxica, paleontológica e edafológica.

Aínda que o xacemento quedara moi danado pola propia explosión que o puxo ao descuberto, os traballos deron como resultado a recuperación de preto dun centenar de artefactos líticos -depositados e expostos no Museo de Prehistoria e Arqueoloxía de Vilalba- e de numerosos fósiles animais. Os datos obtidos nestas investigacións foron difundidos en publicacións científicas e axudaron en gran medida a incrementar o interese polo potencial arqueolóxico e paleontológico das covas lucenses, cuxa exploración se intensificou nas dúas seguintes décadas.

 

Concello de Castroverde

As oposicions con polémica resolvense?

Deixa un comentario

Despois do 10 máis famoso de castroverde, ahora sabemos, alcalde e concelleiraantes de terminala oposición, de que a persoa que obtivo a praza non foi quen se esperaba nun primeiro momento.
Aínda non é firme… pero ante todo deberíase presupoñer igualdade para todos os participantes, incluidos os concelleiros. Sí, que saque un 10 como pouco é sospeitoso pero de ahí a condenala sin máis ai un mundo.
Non digo que non se investigue, digo que non se condene.

A Rede e Outras Herbas

cruce de camiños

Deixa un comentario

‘Cruce de caminos‘ é un programa de TVE que recorre sete rutas do Camiño de Santiago coa axuda de peregrinos de diferentes procedencias que van expresando os seus sentimintos falando ao espectador da súa experiencia vital, con información sobre o arte, costumes e paisexes dos diferentes lugares visitados.

No seguinte vídeo deixo o paso de Jorge, que aínda que atribue vilabade a baleira, o programa non ten desperdicio:

Autobombo

Masoucos, a orixe

Deixa un comentario

É curioso conocer a orixe dos nomes, é máis no caso de  ‘Masoucos‘, un topónimo único, con orixe incerto.

Gracias a LVCENSIA podemos ver o significado dos topónimos de todos os lugares do concello. Esto dice sobre Masoucos Nicandro Ares Vázquez, autor do estudio:

Masoucos – A parroquia é unha aldea dela levan o nome de Masoucos, o cal rima co pontevedrés Badoucos, co ourensán Roucos, co coruñés Moucos e Bezoucos (arciprestado santiagués denominado Besaucos en docs. antiguos) e cos lucenses Fixoucos e Penoucos. Poderíase comparar con mazucos, ‘pequenos batáns’, con base en maza, matia, macia, masia, mazia(MLLM). Por outra parte Masoucos puido ser tamén massa ‘mansión, herdade dun mosteiro’ (cf. MLLM v. mansus; DCELC v. manido), co sufixo diminutivo  -ucus (ILV 37).

Trascastro é unha aldea ubicada trans castrum ‘detrás dun castro’

Con esta explicación tamén está de acordo o historiador local, Jose María Gómez Vilavella, nun dos seus fantásticos e densos libros.

Outras fontes falan e comentan que podería proceder da irregularidade do terreo, sería un orixe de ‘más‘ e ‘ocos‘ que evolucionou o ‘Masoucos‘ actual.

Aínda así, a posible orixe máis atractiva e exótica é a ‘mondejar‘:

Debemos considerar también que en aquellos tiempos no existía, ninguna Academia de la Lengua, ni reglas fijas a la hora de escribir, luego las variaciones de un mismo nombre a través de los tiempos, han sido de difícil precisión, fluctuando según los diversos criterios de los pobladores.

Crónica I. de Mondéjar 15

Observando el mapa de Viseo y su zona, en el actual Portugal, de la que fue gobernante en su juventud el rey Ramiro II, vemos que muy cerca de Viseo, está la ciudad de Mogadouro y la sierra del mismo nombre; si le ponemos el artículo Al delante de este nombre, le quitamos el douro, escribiéndolo en plural, tendríamos Almogas o Almogaras muy próximo del nombre de Almoguera, todo esto escrito y dicho en Gallego-Portugués de la época o castellano antiguo, nos lleva a la conclusión que la repoblación de Almoguera fue a la vez que Mondéjar, así como la derivación del nombre, pero también sabemos que algunos historiadores dicen, que Almoguera en árabe significa la cueva, y según otros, significa el Celoso vigía, refiriéndose al castillo. Para Yebra, encontramos otro de igual nombre cerca de Ponferrada en León, también dentro del reino de Ramiro II. Pero sigamos observando el mapa y reparemos en que a unas 10 Km. de la sierra de Mogadouro, aparecen Masoucos en el lado portugués, y a 18 Km. en el lado español Masueco y Fuentes de Masueco, también observaremos que ia situación de estos pueblos con respecto al río Duero, es semejante a la que Mazuecos y Almoguera tienen con relación al río Tajo. Así pues tendremos para Mazuecos la misma conclusión que con Almoguera. Aunque dicen otros autores que Mazuecos es nombre íbero, celtíbero o vasco. La geografía nos dice también, de la existencia de Mazuecos de Valdeginate, dentro del condado de Monzón de Campos en la actual provincia Palencia, de cuyo título por donación del rey Ramiro H, era propietario el magnate toledano Azur González, asesor personal del rey, también su mano derecha en los asuntos del estado.

Fernán González primer conde independiente de Castilla.

Concluiremos que fue este magnate junto con otros magnates mozárabes de Toledo, los que repoblaron con mozárabes la “Marca Media”, territorio comprendido entre los ríos Duero y Tajo, además de castellanos del norte, del conde Fernán González, pues la organización política que tenían para organizarse y vivir en un enclave tan difícil y fronterizo, era la propia de la Castilla de la época y de la histórica Celtiberia.
Un nome único cun orixe incerto. As posibilidades están abertas.
Concello de Castroverde

Un servizo menos

Deixa un comentario

061 urxencias sanitariasPrimeiro foi o PAC (Punto de atención continuada). Agora tócalle a base do 061. ¿Cal será o próximo?

Mañá é o día no que se fai firme a decisión da xunta de galicia de trasladar a base do 061 que opera
061, ambulanciadesde Castroverde ao PAC do Corgo. Algo que se podía esperar, desde aquel momento, xa que é o habitual neste tipo de situacions.

O pasado ano, concretamente en marzo, xa se especulaba intensamente co traslado, que as eleccionsparece que reafirmaron definitivamente. Daquela houbo un matiz importante, a intervención dos concellos de castroevrde e baleira conxuntamente fixo que o cambio non chegara a producirse, no que desde logo vamos a perder todos, e sobre todo os veciños de baleira.