50 aniversario do descubrimento da cova da valiña

cova da valiñaFai 50 anos, é de forma accidental, descubriuse en Bolaño o primeiro xacemento paleolíco de galicia, a cova da valiña. Aínda que non foi explorada ata máis tarde, hoxe en día e descoñecida pola gran maioría. Este descubrimento supuxo un impulso para os estudos paleontolóxicos e arqueolóxicos doutras covas lucenses.

A pesar diso, 50 anos despois todo o concello lle sigue dando a espalda a un dos seus monumentos máis importantes. 

Hai cincuenta anos, en 1962, unha voadura con dinamita nunha canteira de pedra calcaria do municipio de Castroverde puxo ao descuberto o primeiro xacemento paleolítico galego situado nunha cova que foi obxecto dunha investigación sistemática. O achado, xa que logo, é o precedente máis destacado das escavacións que se realizan actualmente en diversas cavidades das serras orientais lucenses, que supuxeron un avance importante no coñecemento da prehistoria remota do noroeste.

As escavacións neste xacemento non levarían a cabo ata moito máis tarde, na segunda metade dos anos oitenta. Pero os primeiros materiais arqueolóxicos que proporcionou foron recollidos pouco despois do descubrimento da cova polo entón director do Museo Provincial de Lugo, Manuel Vázquez Seijas, quen foi avisado polos propietarios da canteira, que era explotada con procedementos case artesanais. As pezas consistían en varias azagayas talladas en hastas de cérvidos e un bo número de fragmentos de fósiles de diversas especies animais: oso das cavernas, oso pardo, hiena, reno, raposo, cervo, corzo, xabaril, cabalo… Estes materiais foron depositados no museo lucense e os máis importantes de entre eles están expostos ao público desde hai bastantes anos.

Estudo interdisciplinar

A partir de 1987 levaron a cabo tres campañas de escavación que supuxeron o primeiro estudo interdisciplinar realizado en Galicia dun xacemento prehistórico situado nunha cova. Nestas intervencións utilizáronse á vez métodos de investigación arqueolóxica, paleontológica e edafológica.

Aínda que o xacemento quedara moi danado pola propia explosión que o puxo ao descuberto, os traballos deron como resultado a recuperación de preto dun centenar de artefactos líticos -depositados e expostos no Museo de Prehistoria e Arqueoloxía de Vilalba- e de numerosos fósiles animais. Os datos obtidos nestas investigacións foron difundidos en publicacións científicas e axudaron en gran medida a incrementar o interese polo potencial arqueolóxico e paleontológico das covas lucenses, cuxa exploración se intensificou nas dúas seguintes décadas.

 

As oposicions con polémica resolvense?

Despois do 10 máis famoso de castroverde, ahora sabemos, alcalde e concelleiraantes de terminala oposición, de que a persoa que obtivo a praza non foi quen se esperaba nun primeiro momento.
Aínda non é firme… pero ante todo deberíase presupoñer igualdade para todos os participantes, incluidos os concelleiros. Sí, que saque un 10 como pouco é sospeitoso pero de ahí a condenala sin máis ai un mundo.
Non digo que non se investigue, digo que non se condene.

Son un comanche anterior a Lady Gaga

pacoAsí se define Paco Pestana en ‘El País‘, despois de reabrir a mítica galería Citania en Santiago de Compostela.

Reproduzco aquí o artigo, que coma sempre non ten desperdicio:

Cisneros, no Sáhara Occidental, foi lexionario xusto antes de que Franco morrese na cama e o rei Hussein de Marrocos organizase a Marcha Verde e ocupase a excolonia española. Tamén escavou, rodeado de compañeiros afgáns, na mina en Utrillas, e en Meira participou na primeira cooperativa agraria de Galicia. Na Revolução dos Cravos viviu nunha comuna, igual que anos despois o fixo na Amsterdam posthippie. Pero o que de verdade marcou ao escultor Paco Pestana (Lugo, 1949) e o seu traballo foi a infancia. “Na miña casa matábanse nove cochos”, lembra, “e eu axudaba a recoller o sangue quente para facer as filloas; como non vai marcar iso a un neno?”. O brutalismo e a lírica, a extracción da pedra da loucura, as pantasmas da vida salvaxe, a materia dos pesadelos e da natureza humanizada. Nesas coordenadas desenvólvese tamén Hoxe, auga mazada, a mostra coa que Pestana reabre a histórica galería compostelá Citania e que se pode visitar deica o 10 de xuño.

“Son un poeta que saca os poemas en tres dimensións”, explica o artista

“Este é un país vencido e non me gusta ver que a xente baixa a cabeza”

 

“Nos regos da miña zona, en Castroverde, mazabamos na auga para que as troitas se refuxiasen nas covachas”, explícase, ” e alí pescabámolas a man”. Este método hai anos que está prohibido pero, malia a que Pestana non lle prestan as lecturas intelectualizadas da súa obra, serve para iluminar unha procura. Cadros tallados en madeira, de figuración distorsionada e ecos oblicuamente surrealistas, nos que se apertan a vida rural e unha sensualidade furiosa, enmarcan a sala Citania, na cidade vella de Compostela. “O meu é un lío narrativo”, di, “son un poeta que saca os poemas en tres dimensións”.

Ao longo dunha conversa con Paco Pestana, que hai dúas semanas pechaba na capela luguesa de Santa María unha gran mostra de título Presenten armas!, este autodefínese de xeitos diversos. Nun intre recorda que a súa aprendizaxe na cultura dos libros débella a un tío seu, republicano, da Fonsagrada, co que adquiriu a paixón ornitolóxica e leu a Nietzsche polas noites. E de aí deriva a se tildar de “nihilista entusiasmado con formación de manicomio” ou a facer reconto da vivencia agraria: “Eu crieime vendo apodrecer 30 ou 40 galiñas que o meu pai tiraba, porque tiñan diarrea, no tellado da casa; dicía que daban sorte”. Non tarda en arremeter contra “a imbecilidade da pseudofilosofía da arte contemporánea e a súa crónica da fatiga cotiá”.

Porque se algo busca Pestana é o extraordinario. “Comprobei que a miña obra interesa aos cativos e aos cregos”, asegura divertido. A inocencia da ollada preocúpalle, igual que a relación co sagrado de todos os obxectos, de todas as accións, da vida. “A miña obra está descristianizada”, describe, “pero si existe unha pulsión relixiosa”. Tamén lle gusta mencionar a súa relación coas “bestas da terra”. Do aire, unicamente se leva ben coas pegas. Ou iso afirma. E resúmese: “Hai que expresar os soños, porque senón apodrecen na cabeza”. E aínda que de entrada a tentación de identificar a escultura ou o debuxo de Pestana co surrealismo é forte, el mesmo se cura en saúde: “Apelo ao subconsciente; do surrealismo collo a súa capacidade revolucionaria adestrada. Pero non fago cadáveres exquisitos, sonconachadas de desocupados”. A combinación de materiais -nun traballo de Pestana xúntanse sal gorda, madeiras talladas. óleo, tintas, animais disecados- encaixa.

“Sen insurrección non hai gloria”, escribe no catálogo de Presenten armas! o mesmo home ao que lle manca o seu país. “Somos unha terra profundamente vencida”, diagnostica, “e a min non me gusta que a xente baixe a cabeza”. Con todo, non desata a súa arte da xeografía social en que esta xorde. “Eu quíxenme desarraigar, pero a patria agárrate e non podes, a matria medra no corazón”, expón.

E se Pestana elabora os seus poemas, que suturan a presentación da súa obra plástica nos catálogos, maiormente en castelán, débese a outra peripecia biográfica. “Aos seis anos marchei para Madrid e alí vivín en ambiente de toreros e de flamenco; perdín o galego, que recuperei despois, de regreso en Galicia”, relata, “agora síntome invadido igualmente polos dous idiomas”. Só un deles, confesa, funciona á hora de dicir escotrexandoou dexemado.

Director de cinema fracasado, unha persoa que bota de menos o que non fai, un panteísta que quería ser artista do silencio. Paco Pestana viviu 70 vidas nunha soa e as que non, invéntaas, fabula sobre elas. De aire marcial e falar alegre, destemido, enxeñoso, el propio conclúe o seu retrato contra esta época: “Somos comanches, dunha época de antes de Internet, de antes dospiercings e de antes de Lady Gaga”.

Son muitos os adxetivos que se lle poden dar a este polifacético home, que obtivo outro éxito máis neste reapertura de Citania. Todo un personaxe

 

cruce de camiños

‘Cruce de caminos‘ é un programa de TVE que recorre sete rutas do Camiño de Santiago coa axuda de peregrinos de diferentes procedencias que van expresando os seus sentimintos falando ao espectador da súa experiencia vital, con información sobre o arte, costumes e paisexes dos diferentes lugares visitados.

No seguinte vídeo deixo o paso de Jorge, que aínda que atribue vilabade a baleira, o programa non ten desperdicio:

O 10 máis famoso de Castroverde

A popularidade de castroverde vai aumentar sen duda algunha, pero ¿e se realmente os méritos son propios? ¿E se realmente o conseguiu co seu esforzo?

La publicación de los resultados de la primera prueba selectiva para la provisión mediante oposición libre de una plaza de subalterno en el ayuntamiento lucense de Castroverde, ha levantado una polvareda en la que no sólo han entrado los partidos de la oposición, sino también un grupo de opositores que aprecia indicios de irregularidades en el proceso. El primero en denunciarlo públicamente fue el PP local al conocer la admisión en las pruebas de una edil del PSOE quien, tras realizar el primer ejercicio, obtuvo la máxima puntuación posible, un 10.

El alcalde del municipio, el socialista Xosé María Arias, rechaza la existencia de irregularidades en el desarrollo de las pruebas y defiende el derecho de su compañera de corporación a presentarse a la plaza. Pilar Ferreiro Villar es la responsable en el Gobierno local del área de Educación, Juventud, Cultura y Deporte, una concejalía para la que le ha sido asignada una dedicación exclusiva.

La portavoz del PP de Castroverde, María Gómez Pallín, reconoce el derecho de la concejal a presentarse, aunque precisa que de resultar elegida, “se pondría en cuestión la transparencia del proceso de selección” efectuado por el tribunal. Antes de celebrarse el primer ejercicio, desde el PP le pedían a la edil que renunciase a participar en el concurso “para evitar suspicacias que hagan pensar que intenta aprovechar su situación para resolver su futuro laboral”. “No es ético ni el mejor ejemplo que debe dar un político”, añadía la portavoz popular.

Desde el grupo municipal del PP consideran que el resto de los 81 aspirantes admitidos en el concurso “podrían sentirse agraviados al considerar que se vulneran sus derechos o que se merman sus legítimas aspiraciones de cara a conseguir la plaza”. Tras las anomalías registradas en el primer ejercicio, un examen tipo test compuesto por 40 preguntas sobre el temario aprobado en las bases, el PP ha solicitado la celebración de un pleno extraordinario, así como la anulación del proceso selectivo.

Gómez Pallín considera que el regidor “es un cacique que no entiende de principios democráticos y carece de principios éticos”. Sostiene que, de seguir adelante con las pruebas, “quedarán bajo sospecha” los próximos procesos que inicie el Gobierno local. Los populares estudian llevar “la política clientelar” del alcalde a los tribunales y no dudan en afirmar que la gran baza de Xosé María Arias reside “en mantenerse en el poder ofreciendo plazas a cambio de votos”.

A estas críticas se sumaron también los nacionalistas de Castroverde. El portavoz del BNG Pablo Ferreiro explica que presentaron una iniciativa al próximo pleno del Ayuntamiento para que el alcalde aclare las sospechas de los opositores sobre presuntas irregularidades en el procedimiento. Recuerdan quefaltaron varios miembros del tribunal y que tampoco se presentó la secretario del Gobierno local ni su suplente, al que sustituyó una persona cuyo nombramiento no les fue notificado. “Queremos que el alcalde se pronuncie sobre los rumores que indican que la plaza estaba dada”, subraya Ferreiro.

Impotencia e indignación

Los últimos en trasladar sus protestas han sido un grupo de opositores que han hecho pública su “impotencia e indignación” por el modo en que se ha desarrollado la primera prueba, celebrada el pasado 26 de noviembre. Los responsables del escrito piden que se preserve su identidad por miedo a las represalias y por tratarse de un proceso que todavía no ha finalizado, aunque detallan pormenorizadamente las “peculiaridades” que detectaron desde el inicio y, en concreto, en la celebración de la primera de las pruebas.

Los opositores ponen el acento de sus críticas en la composición del tribunal, que consideran afín al partido que gobierna el municipio, así como en la puntuación obtenida por la edil, la más alta de las posibles, seguida por calificaciones un punto y medio inferiores. Piden que la concejal abandone y que la plaza “se dirima en un proceso justo, en condiciones de igualdad, mérito y capacidad entre todos los opositores”.

El Boletín Oficial de la Provincia (BOP) del 14 de octubre de 2011 publica la relación de miembros del tribunal, compuesto en su mayoría por funcionarios de la Diputación de Lugo, entre los que figuran el jefe del servicio de vías y obras, José Antonio Mondelo -quien asume el puesto de presidente-, cuatro vocales de la institución provincial, la secretaria del Ayuntamiento de Castroverde y una asesora, un técnico del Inludes (Instituto Lucense de Desarrollo Economico y Social), que anteriormente había prestado sus servicios para el Gobierno de la localidad.

Los denunciantes insinúan la vinculación de los miembros del tribunal con el PSOE y afirman que la amistad del presidente con el alcalde “es pública” y conocida.

El alcalde dice desconocer la nota de su compañera

Entre las quejas que formulan, los opositores aseguran que el presidente del tribunal celebró la prueba pese a la baja de varios de sus miembros, de dos vocales, de la secretaria titular y de su suplente. También ponen en duda los conocimientos de los miembros designados para la corrección del segundo examen, basado en un supuesto práctico sobre las funciones específicas de la plaza de subalterno. Rechazan además que el tribunal haya introducido en el mismo sobre los exámenes anónimos y las tarjetas con los nombres de los aspirantes al puesto público.

El regidor del municipio lucense, José María Arias, quien también ejerce como diputado responsable de ganadería en la Diputación,aseguró a ELMUNDO.es desconocer la puntuación que obtuvo la edil de su gobierno, una información hecha pública el pasado lunes. Arias censura las críticas vertidas por la oposición y los opositores defendiendo el proceso y animando a aquellos que detecten deficiencias a que lo denuncien o lo recurran por los cauces oficiales.

En relación con la composición del Tribunal, recordó suobligación de solicitar la formación al organismo provincialy afirmó que desconoce el partido al que votan sus miembros ni sus preferencias políticas. La celebración de la siguiente prueba está convocada para el próximo día 19 de diciembre en el polideportivo municipal, aunque los aspirantes disponen de un plazo de un mes para interponer los recursos que estimen oportunos.

Posiblemente deba/teña que afastarse da oposición… pero nunca sabremos a verdade sobre o tema.

A polémica está servida.

Un pequeno adianto

Éstas son un par de fotos, un adianto, do que se poderá ver o ano que ven en masoucos.org, a páxina web da Asociación Cultural e Veciñal de Santiago de Masoucos, que estará centrada os primeiros meses en mostrar todo ese traballo que estamos a realizar para conseguir diseñar e facer unha nova ruta, e na que se poderá comtemplar imaxes coma estas:

Esperemos que vos gusten.

Niebla sobre masoucos
vista

Forestación e outras herbas

Aquí vos deixo un video sacado na parroquia de Páramo donde o SLG (Sindicato Labrego Galego) denuncia forestacións ilegais en terras agrarias na parroquia.
Falan no video a secretaria xeral do Sindicato, Carme Freire; e os gandeiros Henrique López e Ignacio Arias.

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/ofti7gUq-Qk" width="425" height="350" wmode="transparent"/]

¿Volveremos a ver algún día os montes cultivados?

“todos somos iguais …excepto o Rei… e algún máis” (PorUnDeTordea)

Leva o xabarín comido e destrozado no ano 7,5 millóns de euros (elcorreogallego.es, 19.08.2011).

Cartos que só Coche oficial feijoorecolle o dano nas colleitas agrarias. A enorme cifra que parece das que dan ultimamente no telexornal cando serefiren o que roubou un empresario ou político ou o que debe ou non un país, aínda se queda curta si pensamos que aestimación só tivo en conta os danos denunciados, xa que a realidade e que por medo, por desilusión ou por resignación, moitos danos non se dan a coñecer.

A todo isto s ille sumamos os danos que provoca en accidentes de tráfico a cifra, o meu parecer sería o triple da que citan. ¿E quen paga eses danos?

Pois a sociedade penso de que non é consciente de que esos danos non os paga ninguén. Sobretodo a sociedade urbana, ou polo menos ate que van pola estrada e baten cun ou un cento dos 40.000 exemplares que saben debullar o millo axeno.

É nese momento no que “ a quen chamas” para que che paguen. Xa en primeiro lugar non te preocupes si o becho non quedou morto, que como conseguira escapar “puido ser calquer outra cousa señoriña”. Despois a ver de quen se faría cargo, si o tecor, si o dono da estrada, que nunca se sabe quen é.

Pero claro sempre podes ser algún privilexiado da sociedade, e que cho paguemos todos, como lle ocorrerá a Alberto Núñez Feijóo, o cal incluso fixo unhas declaracións Millodo accidente,destacando a problemática do asunto en Galicia “si no llegamos a llevar un coche grande, hubiéramos tenido un problema peor”.

Bueno igual me apresurei demasiado ó escribir a anterior frase el nin conta se da do problema. O que deixou claro é que ten un coche grande (secadra tan grande coma o Audi do seu predecesor) e tamén admitiu que con coches pequenos o atropelo pode ser fatal. Si oh!! Coches pequenos dos que ten a maioría da xente, e que por suposto teñen que pagar eles o amaño, e no mellor dos casos se non pasa nada peor.

A vida dalgún é máis complexa que a doutros, pero nada pasa!! Que todos somos iguais e listo, iso é o que importa.

Ou polo menos o que nos gusta escoitar.

Masoucos, a orixe

É curioso conocer a orixe dos nomes, é máis no caso de  ‘Masoucos‘, un topónimo único, con orixe incerto.

Gracias a LVCENSIA podemos ver o significado dos topónimos de todos os lugares do concello. Esto dice sobre Masoucos Nicandro Ares Vázquez, autor do estudio:

Masoucos – A parroquia é unha aldea dela levan o nome de Masoucos, o cal rima co pontevedrés Badoucos, co ourensán Roucos, co coruñés Moucos e Bezoucos (arciprestado santiagués denominado Besaucos en docs. antiguos) e cos lucenses Fixoucos e Penoucos. Poderíase comparar con mazucos, ‘pequenos batáns’, con base en maza, matia, macia, masia, mazia(MLLM). Por outra parte Masoucos puido ser tamén massa ‘mansión, herdade dun mosteiro’ (cf. MLLM v. mansus; DCELC v. manido), co sufixo diminutivo  -ucus (ILV 37).

Trascastro é unha aldea ubicada trans castrum ‘detrás dun castro’

Con esta explicación tamén está de acordo o historiador local, Jose María Gómez Vilavella, nun dos seus fantásticos e densos libros.

Outras fontes falan e comentan que podería proceder da irregularidade do terreo, sería un orixe demás‘ e ‘ocos que evolucionou o ‘Masoucos‘ actual.

Aínda así, a posible orixe máis atractiva e exótica é a ‘mondejar‘:

Debemos considerar también que en aquellos tiempos no existía, ninguna Academia de la Lengua, ni reglas fijas a la hora de escribir, luego las variaciones de un mismo nombre a través de los tiempos, han sido de difícil precisión, fluctuando según los diversos criterios de los pobladores.

Crónica I. de Mondéjar 15

Observando el mapa de Viseo y su zona, en el actual Portugal, de la que fue gobernante en su juventud el rey Ramiro II, vemos que muy cerca de Viseo, está la ciudad de Mogadouro y la sierra del mismo nombre; si le ponemos el artículo Al delante de este nombre, le quitamos el douro, escribiéndolo en plural, tendríamos Almogas o Almogaras muy próximo del nombre de Almoguera, todo esto escrito y dicho en Gallego-Portugués de la época o castellano antiguo, nos lleva a la conclusión que la repoblación de Almoguera fue a la vez que Mondéjar, así como la derivación del nombre, pero también sabemos que algunos historiadores dicen, que Almoguera en árabe significa la cueva, y según otros, significa el Celoso vigía, refiriéndose al castillo. Para Yebra, encontramos otro de igual nombre cerca de Ponferrada en León, también dentro del reino de Ramiro II. Pero sigamos observando el mapa y reparemos en que a unas 10 Km. de la sierra de Mogadouro, aparecen Masoucos en el lado portugués, y a 18 Km. en el lado español Masueco y Fuentes de Masueco, también observaremos que ia situación de estos pueblos con respecto al río Duero, es semejante a la que Mazuecos y Almoguera tienen con relación al río Tajo. Así pues tendremos para Mazuecos la misma conclusión que con Almoguera. Aunque dicen otros autores que Mazuecos es nombre íbero, celtíbero o vasco. La geografía nos dice también, de la existencia de Mazuecos de Valdeginate, dentro del condado de Monzón de Campos en la actual provincia Palencia, de cuyo título por donación del rey Ramiro H, era propietario el magnate toledano Azur González, asesor personal del rey, también su mano derecha en los asuntos del estado.

Fernán González primer conde independiente de Castilla.

Concluiremos que fue este magnate junto con otros magnates mozárabes de Toledo, los que repoblaron con mozárabes la “Marca Media”, territorio comprendido entre los ríos Duero y Tajo, además de castellanos del norte, del conde Fernán González, pues la organización política que tenían para organizarse y vivir en un enclave tan difícil y fronterizo, era la propia de la Castilla de la época y de la histórica Celtiberia.

Un nome único cun orixe incerto. As posibilidades están abertas.

O blog de Masoucos… Castroverde