Archive for the ‘Outros sitios dentro do concello’ Category

Santa Lucía, asociación de muiñeiros


2009
01.29

A Axencia Galega de Desenvolvemento Rural (Agader) ven de conceder unha axuda por importe de 198.000€ para rematar a recuperación integral dos muiños que forman parte da Asociación de Muiñeiros Santa Lucía de Castroverde, así como para a creación dunha ruta etnográfica.
O seu primeiro presidente, o señor Anxel de Riomol foi un dos que con máis entusiasmo colaborou para a ceración da asociación. Ánxel era un apasionado deste tipo de construccións, viviu por e para o seu muiño, situado a cabalo entre Riomol e Faxilde. A súa pasión fixo realidade esta asociación, así como a recuperación do seu sempre impoluto muíño que non abandonou, así como tampouco o fixo cos seus mazairos e prados, ata o último día da súa vida.
Actualmente a asociación está formada por dezaioto propietarios, que recuperaron ou están a punto de recuperar o esplendor dos seus muiños. As rehabilitacións están emplazadas nos ríos de Rodinso, Chamoso, Ferradal e Tórdea. Todos eles, son sometidos a unha rehabilitación integral para conservar o máximo posible o seu aspecto orixinal e poidan moer todo tipo de gran e cerais de novo.
Segundo Jesús Miguel Lamela Escobar (actual presidente da asociación) este proxecto “non pretende que os muíños volvan producir, porque non sería rendible”, senón ”conservar un importante patrimonio do municipio de Castroverde para as próximas xeracións, porque antes eran unha parte importante do medio de vida da súa poboación”. Incluso existe a posibilidade de pedir axuda á Xunta de Galicia para crear no concello un museo dos muíños, debido á proliferación destas construcións no concello de Castroverde.

A pesar do éxito da iniciativa, bótanse de menos outros moitos propietarios, como o muíño de Claudio (O Carteiro) tamén de Riomol, veciño do finado Ánxel, e como non, outro amante do muíño e das súas posibilidades coma poucos. Este e outros moitos muíños sobre todo os de unha soa pedra dispersos polo múltiples regatos ao longo do concello, coma o de Baralla no Barrial (Masoucos), botanse de manos na asoción. Seguro que os protagonistas da historia lles gustaría que todos, sen excepción, foran recuperados como eles no seu día os explotaron e cuidaron.

Parque eólico de Monciro e Meda, si ou non?


2009
01.21

Unión Fenosa, a que foi unha das grandes derrotadas do concurso eólico da Consellería de Innovación e Industria, fíxose cos 41 megawatts do parque eólico de Monciro e Meda, asignados nun principio a Total Eólica. Total Eólica S.A., con sede na Coruña, pertencía ao xigante petroquímico europeo Total-Fina-Elf. Así os parques de Monciro e Meda, que abarcan os concellos de Castroverde, Pol, Lugo e Castro de Rei quedan en mans da división de renovables de Unión Fenosa.

Segundo Javier Crooke, responsable de Iberdrola en Galicia, afirmou: “O Territorio galego sóbralle enerxía” Esto so é unha mostra máis douso indebido das fontes de enerxía que temos ao lado da casa, na leira, na carballeira, na veiga, etc.

Poñendo un exemplo gráfico, sería como os contenedores da basura. Todo o mundo non dubida de que sexan necesarios, pero naide os quere diante das súas casas (sobre todo no vrao). Os parques eólicos ademáis, tamén afectan a paisaxe e a especies protexidas. Na súa contra tamén teñen a súa escasa eficiencia enerxética, os poucos beneficios sociais que aporta, e as sospeitosas e elevadas subvencions estatais recibidas.

¿Pero que podemos facer entonces? ¿Poñemolos na casa do veciño e olvidamonos deles? O debate segue aberto e servido.

Dolores (e II)


2009
01.15

A cega de peredo na feira en pargaDolores Gómez Lage, “A Cega de Miranda “, tamén coñecida como “A Cega de Peredo ” ou tamén “A Pereda“, nacida no lugar de Peredo, Castroverde (Lugo), en 1.874, foi moi célebre en boa parte da provincia de Lugo (en Castroverde, Baleira, O corgo, Baralla e Becerreá sobre todo). Aprende a tocar o violín, conta a lenda, pode que con un violinista do lugar de San Cosme (ou barreiros) que se supón fixera fortuna en Arxentina con dito instrumento.
Casou con Antonio Rivera, veciño de Agustín e xuntos foron vivir a Miranda, razón pola que casi toda a xente a identificaba como a Cega de Miranda. Emparellouse unha segunda vez con Antonio -“Cachorro” de mal nome- que a acompañaba tocando no papel de bombo. A cega de peredo, a cega de mirandaDolores traballaba como instrumentista, era solicitada para facer bailes e festas, ainda que tamén se viu obligada a ir de casa en casa pedindo. Como é habitual nos cegos acudía con frecuencia ás feiras e romarías, facéndose coñecer, para que a xente lle pedira que tocara, ou pasaba ela polas mesas interpretando cousas, polo que lle daban un diñeiro.
Na súa vida errática, tiña determinadas casas de especial confianza en varios lugares que cumplían o papel de fogar cando estaba de viaxe, o que non é de extrañar, pois era moi querida aló por onde iba, xa que facía o que podía pola xente.
Conta Jesús “O Moreno” de O Cebreiro (Pedrafita do Cebreiro), que nunha ocasión estaba Dolores tocando na Romería do Cebreiro. Entre a xente había un rapaz que estaba cunha moza á que pretendía, e cantoulle unha copla para a ocasión. Tal vez eran cousas que xa tiña ela preparadas para casos así pero a xente quedaba impresionada coa súa capacidade de improvisación:
Aquel que está de aquel lado
xa lle estudiéin os modelos
cando vai ve-la rapaza
A cega e o seu segundo marido, cachorrodeixa adormece-los vellos
E outra cántiga que ela fixo famosa na súa zona e que coñecen varios veciños é:
Son a cega de Peredo
todos me mandan tocar
pero non hai un que diga
cega, voute convidar

Dolores (e I)


2009
01.14

A cega de Miranda, A pereda, a cega de peredo

Esta foto correponde a Dolores e ao seu segundo marido. Ese era o seu nome, pero non di nada do seu pasado, quen foi e as lendas que se crearon ao seu redor. Tiña varios irmáns. Sendo nena, súa nai aplicoulle un producto a ela e a un de seus irmáns para aliviar un picor que tiñan nos ollos, o que causou a cegueira dos dous.

Na súa historia, mezclanse a realidade coa lenda. Ata aquí historia, agora comezan as lendas. Falan marabillas da capacidade que tiña esta muller de leva-la casa cunha limpeza e un orden fóra do común. Como é habitual nas persoas invidentes tiña un sentido especial da orientación e un alto coñecemento dos camiños o que lle permitía dende xoven desenvolverse con soltura polo seu entorno.

Do seu segundo marido dise que tiña un cangro no rostro que foi acabando coa súa vida., contan tamén, que polas noites poñía un pouco de toucín na faz para que o cáncer o comera en vez de comerlle a pel pero foi inútil, morrendo finalmente polos anos 50.

Tamén desfacía maldicións, así o contan no lugar de Pena en Baralla, onde foi quen de facer que se venderan uns cochos sen problemas na feira. Ademis foi unha improvisadora de mérito, para todo tipo de situacions, e romerías.

Morreu en Lugo no 1971, aos 97 anos, no barrio de Albeiros.

Aislados e (II)


2008
12.01

E o domingo levantouse peor aínda que osábado, a neve do día anterior había que sumar a que caera pola noite. Un paisaxe blanco… que deixou fotos coma estas…

PaisaxeO que aguantan os cables da luz...carretera con obstaculosdesfeita arboles e camiñosan cosme nevado

Chegou a quitaneves con retraso… e algunhos marchamos con máis problemas dos esperados…

Dous días case completos sen luz, sen cobertura e sen teléfonos. Quizais alguén se debería acordar de que hai moitos pequenos sitios e lugares donde se necesitan igual que noutros lados, servicios tan básicos coma a luz e o teléfono.

E alí seguirán os veciños… sen luz e esperando pacientemente entre o frío e a neve, e por suposto sen poder ler este texto. Unhas reinvindicacions que farían súas. Estou seguro.

Masoucos desde abaixo e nevado

Enriqueta Otero. Castroverde 1902 – Lugo 1989


2008
11.14

Enriqueta Otero, Docente, Poeta, Sindicalista e activista política, así como médica-enfermeira.

Comezou a súa actividade como mestra exercendo en varias escolas da provincia de Lugo (entre elas a de San Cosme de Barreiros), no colexio Gómez Baquero de Madrid e, de regreso a Galicia, en San Pedro de Cea no concello de Vilagarcía de Arousa. En 1936 recibe unha bolsa para trasladarse ao Colexio Nacional de Xordomudos de Madrid.

Ao estalar a Guerra Civil dedicase ao coidado de cativos no Levante. Logo traballa como enfermeira no Hospital Militar de Carabanchel, no que fixo parte do Comité de Control Obreiro. En xaneiro de 1937, incorporase como miliciana da cultura á defensa de Madrid no Exército do Centro, na Primeira Brigada Móbil de Choque da 46ª División, dirixida por Valentín González, El Campesino . Participou na creación de varios fogares-soldado ou hospitais-escola. Fíxose cargo dunha gardaría para os fillos dos soldados, montou algúns hospitais e organizou un hotel de repouso para as viúvas e compañeiras dos soldados, todo na provincia de Alacante.

Co golpe do coronel Casado aliñouse coa política de Negrín e dos comunistas, foi detida por membros socialistas do Consello Nacional de Defensa e conducida ao cárcere da Ronda de Atocha madrileña e logo á prisión de Ventas. Un día antes da rendición de Madrid, o 27 de marzo de 1939, foxe xunto a outras presas.

Consegue chegar a Lugo, á casa do párroco da Nova, ata onde a alcanzou a persecución policial, se ben librou grazas ao crego. Nestes primeiros meses de semiclandestinidade, acubíllase en varias vilas da provincia, sempre baixo identidade falsa. Houbo un novo intento policial por capturala en 1942. Comezou a establecer conexións cos fuxidos e cos antifascistas de Becerreá, onde colaborou nunha primitiva estrutura guerrilleira. Sen contactos co PCE ata 1944, a súa influencia política e organizativa en parte da provincia de Lugo percibiuse no posterior medra política e guerrilleira provincial.

En 1944 formou parte do Comité Provincial de Lugo e o ano seguinte mantivo relacións directas co PCE. En febreiro dese ano foi responsable de finanzas e de organización. Malia a caída dalgúns cadros, o partido chegou a contar en toda a provincia cun cento de militantes e ducia e media de guerrilleiros.

O seguimento sobre o PC de Lugo e sobre Enriqueta Otero intensificouse a partir de finais de 1945 e principios de 1946. En xaneiro deste último ano varias caídas afectaron xa a toda estrutura provincial; en febreiro caeron ata cincuenta persoas vinculadas á resistencia.

O 16 de febreiro de 1946 foi detida en Lugo, xunto con Xosé Vicente Rodríguez. Antes da detención, resistiu tres horas o acoso policial pero ao ser ferida nunha perna, foi apresada. Ameazada e duramente torturada, a intervención dalgunhas antigas profesoras salvouna de ser asasinada.

Acusada dun delito de rebelión militar e de actividades comunistas, no seu consello de guerra celebrado en Coruña en xullo de 1946 foi sentenciada a trinta anos por rebelión militar e catro anos por un atentado contra a autoridade.

En outubro de 1946 foi trasladada ao cárcere de Amorebieta e a finais de novembro ao de Segovia, no que pasará cinco anos baixo deplorables condicións hixiénicas, médicas, climatolóxicas e alimentarias, polo que participou nas folgas de principios de 1949, que reivindicaban melloras carcerarias.

En outubro de 1951 foi enviada ao penal de castigo de Guadalaxara e meses despois confinárona no penal de Alcalá de Henares, no que conseguiu a liberdade condicional en 1960. A definitiva houbo de esperar ata 1965.

Ao saír da cadea recuperou parte das propiedades familiares incautadas, perdeu outras e abriu un longo contencioso-administrativo para ser rehabilitada como mestra nacional, o que conseguiu en outubro de 1974. Tras pasar por diferentes escolas, onde intentou promover certas actividades culturais de base, xubilouse en 1980.

Tres anos antes creara a Asociación Popular O Carriño, inspirada nas Misións Pedagóxicas republicanas, como un espazo de cultura, reflexión e discusión, afastado do ensino tradicional.

Morreu o último día de outubro de 1989 e foi enterrada na súa parroquia natal, Miranda, envolta na bandeira republicana, evocada como «a última guerrilleira galega, a Pasionaria do pobo galego».

Obra de Enriqueta Otero


“Textos de combate” en RODRÍGUEZ GALLARDO, Á., Letras armadas, op. cit.

“Prosa política e humanista” en RODRÍGUEZ GALLARDO, Á., Letras armadas, op. cit.

“Textos de promoción cultura e popular” en RODRÍGUEZ GALLARDO, Á., Letras armadas, op. cit.

“Poesía” en RODRÍGUEZ GALLARDO, Á., Letras armadas. As vidas de Enriqueta Otero Blanco , Lugo, Fundación Dez de Marzo, Concello, 2005.


Autor/a da biobibliografía: Ángel Rodríguez Gallardo

Información Obtida de: http://www.culturagalega.org/album/detalle.php?id=94

Parque Eólico de Puñago-Masoucos. Si? ou non?


2008
11.11

O proxecto que modificará ás nosas paisaxes con novos parques eólicos continúa o seu curso. Así antes de que o decreto da Xunta para regular os parques eólicos saia a luz, duas empresas van contar con novos parques a marxe dos que se adxudiquen por parte da Consellería de Innovación e Industria. Unha delas é Endesa, a través da súa filial de enerxías renovables e a outra firma é Estela Eólica, que xa só están a espera das declaracions de impacto ambiental por parte do Ministerio de Medio Ambiente para obter o permiso de instalación nas provincias da Coruña e Lugo.

Xa pasaron incluso a fase de exposición pública e de alegacions, e unha vez aprobada as declaracions de impacto ambiental, serán devoltas para proceder a súa autorización administrativa polo minesterio de Industria.

Os promotores, que levantarán unhos dez parques o longo duns vinte concellos galegos, non so apuraron os tempos, senón que utilizaron todos os seus recursos para non estar baixo o decreto galego da Xunta.

Endesa ten solicitado uns 236 megavatios, mentras que Estela Eólica suma 104(so na provincia de lugo) a repartir en dous parques cunha potencia instalada de 52 megavatios cada un. Outra das pegas que se poñen a estes parques, son as súas dimensions, moito maiores que os proxectados para os futuros, ademais de non dispoñer de axuda ou subvención algunha. Aínda así os promotores saenlles os números, segundo din, por exemplo, dende Estela Eólica.

Todos os proxectos solicitados polas compañías oscilan entre os 80 e os 164 megavatios por parque. E precisamente o proxecto de Becerreá, que afecta a terreos dos municipios de A Fonsagrada, Becerreá e Baleira, multiplicará por tres a potencia e as dimensions de cualquera parque proxectado para os próximos anos.

Os proxectos

– Endesa en Lugo: parques San Sebastián, Punago Sur(nos montes de Masoucos e Puñago), Becerreá e Penas Altas, cunha potencia conxunta de 384 megavatios. Estes parques están nos municipios de: Carballedo, Chantada, Castroverde, Baralla, Baleira, Becerreá, A Fonsagrada, Paradela e O Saviñao.

Estela Eólica en Lugo: parques Chao do Carmelo e O Acevedal, cunha potencia conxunta de 104 megavatios.

Despois da instalación do parque eólico do mirador, na serra de pradairo e o mirador, que opinión tes sobre os parques eólicos? cres que favorecen para o desenvolvemento do concello, crees que esa é a desculpa para a súa instalación, ou pensas que son monstruos que fan que a paisaxe e o habitat queda estropeado? E ti, non pensas decir nada a todo esto?

P.D. A quen pertence a xestión dos beneficios deses parques?

Novos enlaces


2008
10.29

Ando a actualizar os enlaces da páxina, sobre todo relacionados co concello de castroverde. Estes son os novos e moi recomendables enlaces:

  • Jeu de Paume. Blog de Millán Fernandez. Defineo el mesmo como Blog progresista para fomentar el diálogo, tratar la política, reflexionar sobre la actualidad, crear….” Xa fai tempo que me pedíu este enlace, pero máis vale tarde que nunca. Largas reflexions obre actualidade, e temas varios. Se che gusta ler, é reflexionar este é o teu blog.
  • Páxina web da parroquia de Santiago de Espasande. Destacar o repaso que fai a súa historia, e a enumeración das súas casas.
  • Blog personal de Marta y Efraím. Como o nome mesmo o dí, é un blog persoal que eles defines como Blog personal de Marta y Efraím, donde exponemos nuestras ideas, críticas, comentarios… sobre temas relevantes y/o poco tratados y conocidos por la sociedad. Interesantes temas e actualizacion frecuente.
  • Castroverde Futbol Sala. Páxina web do equipo de futbol sala do concello. Resultados, galería, clasificación, etc multitude de menús; ademais de compartir moitos dos problemas dun equipo deportivo coa SD Castroverde.

Espero que vos gustaran os enlaces que recomendo e que a partir deste momento teñen un sitio na fiestra. Espero os vosos comentarios sobre estas web, mellor se son os seus autores, e se olvidei algçun enlace que cres interesante, non o dudes e faimo saber.

Festa da Lura?


2008
07.28

Ben e sabido que hai de todo en todolos lados, pero… o do xornal 20 minutos, é de risa:

 Citas que no te puedes perder: Fiesta de la lura: Castroverde (Lugo). 15-16 julio.

Non coñecía eu a tradicción do noso concello na pesca da lura… será da lura dulce de río, porque non se entende. Eu que estiven a celebrar o santiago, podendo tamén celebrar a festa da lura, a quen se lle conte,menos mal que a foto non estáLura, choco ou pota feita en castroverde, senón si que xa sería de cine¡

Por se acaso, acompaño a definición de lura, e tamén unha foto… para os despistados¡

Luras.f. Molusco de corpo alongado da clase dos cefalópodos, con oito brazos e dous tentáculos moito máis longos ca estes, dúas aletas triangulares na parte posterior e cunha cuncha interior delgada e transparente en forma de pluma. As luras expulsan borra para escurece-la auga cando están en perigo. CF. choco, pota2. s Lura pota. Pota2.

timofonica en castroverde Antenas a poñer

Cambiando de tema totalmente, comentar que está a exposición pública a licenza municipal para instalación dunha estación base para telefonía movil en Furis, en Vilacote, Tórdea e Reborados por TELEFÓNICA MOVILES ESPAÑA S.A. ou quizais mellor, Timofónica. Se cres a que podes aportar algo, terás que ir o concello e entregarlles por escrito a túa reclamación ou a túa suxerencia antes de 10 hábiles desde o 22 de xullo.

Manuel Sarille, ‘polos fillos dos fillos’ e máis


2008
06.05

[lang_en] I am sorry, this option is not yet available. If you are interested, you can try this one: http://masoucos.blogaliza.org/lang-pref/gl/ [/lang_en][lang_es] Lo siento, no es posible ver el blog en español. Puedes colaborar en su traducción si lo deseas. También puedes ver el blog, en versión original haciendo clic: http://masoucos.blogaliza.org/lang-pref/gl/ [/lang_es]

[lang_gl]Unha pequena homenaxe a Manuel Sarille Lenceiro veciño de Montecubeiro, historia do concello, que deixou plasmada no libro, POLOS FILLOS DOS FILLOS (Candeia Editor, 2003), un exercicio de catarse sobre a memoria familiar e a guerra, novela primeira do seu fillo Xosé Manuel Sarille Candeia (referencia básica na loita pola normalización do galego) e que conta cun grande éxito de público.

  

Manuel Sarille Lenceiro (Castroverde – 1923), Presidente da Asociación para a Dignificación das Vítimas do Fascismo de Lugo, ingresou nas Juventudes Socialistas en setembro de 1935. O 14 de abril de 1936, participou nun mitin da República en Montecubeiro, e tralos sucesos represivos neste lugar, en agosto de 1937, figurou nas listas de persoas a fusilar (si, fusilaron a Carmen Sarille Lanceiro, de 22 anos, e a moitas persoas da súa veciñanza). En 1976 ingresou no PSOE. Foi membro da Executiva Galega e do Comité Federal.
É autor da “Pascua de Montecubeiro”, sátira teatral en verso de tradición oral, publicada na revista “Olisbos” nº 14, editor do libro de Arximiro Rico. “Luz dos humildes”, “Vida e morte dun mestre republicano”, de Narciso de Gabriel e Xosé M. Sarille, coautor do libro “Polos fillos dous fillos”, de Xosé Manuel Sarille Candeia (Sucesos de Montecubeiro, 1937). Financiou e dirixiu o monolito aos mortos de Montecubeiro de 1937, coa colaboración do Concello de Castroverde, instalado no campo da parroquia o 23 de agosto de 2003. Foi colaborador no Progreso con artigos e cartas.

 Tamén Claudio Rodríguez Fer en  Todoslosnombre.es brindalle un atributo a Manuel Sarille, di así:

Como é sabido a enerxía non se crea nin se destrúe, soamente se transforma, e Manuel Sarille Lanceiro, que era pura enerxía, segue e seguirá existindo a través da súa muller Olga e do seu fillo Xosé Manuel, así como dos descendentes destes; a través das súas obras, que foron moitas, e a través de todos os que o coñecemos, que somos moitos tamén. Para min, que vou falar del a través da memoria, será sempre o recreador d’A Pascua de Montecubeiro, sátira teatral en verso de tradición oral, publicada na revista Ólisbos nos anos noventa precisamente por iniciativa miña e logo representada e interpretada coa máxima graza polo propio Sarille en Montecubeiro nun acto multitudinario. Para min será tamén sempre o leal editor do libro Arximiro Rico. Luz dos humildes, vida e morte dun mestre republicano realizado polo seu fillo Xosé Manuel Sarille e polo noso común amigo Narciso de Gabriel, pois sempre mantivo viva a memoria e o agradecemento a quen fora seu mestre e a quen resultara tan vilmente asasinado. Por suposto, para min será igualmente sempre o informante e o protagonista da novela Polos fillos dos fillos, de Xosé Manuel Sarille, sobre a matanza acontecida en Montecubeiro en 1937, así como o promotor do monólito a aquelas vítimas en colaboración co Concello de Castroverde, dúas das maiores satisfaccións da súa vida. Mais na súa existencia chea de compromisos e de loitas das que a miúdo daba testemuño escrito na prensa, onde por certo non lle publicaban todo o que enviaba, para min será ante todo o fundador e o presidente da Asociación para a Dignificación das Vítimas do Fascismo.Nunca esquecerei o día do ano 2005 en que tras presentar Carmen Blanco, María Xesús Souto Blanco, María Lopo e máis eu na Galería Sargadelos de Lugo o monográfico dos cadernos Unión libre dedicado á “Memoria antifascista de Galicia”, en presenza de netos do Doutor Rafael de Vega Barrera e doutras persoas con el relacionadas, como Sofía Andrade e Xesús Pérez Regueiro, lin o poema “A loita continúa”, que alude ao masacre de Montecubeiro, e observei con emoción que o rexo e combativo Sarille choraba a cada verso. E, rematado o acto, Manuel Sarille Lanceiro propúxonos aos presentes formar unha asociación promotora da recuperación da memoria histórica que resultou ser a Asociación para a Dignificación das Vítimas do Fascismo, da que por suposto foi o seu presidente.
Naceu así pois unha Asociación, con domicilio social na Galería Sargadelos de Lugo (onde Sarille presidiu a súa presentación pública), dedicada á investigación e divulgación da memoria histórica da represión para que se coñecese a verdade e para que nunca se repetise, así como para realizar accións de dignificación das vítimas barbaramente maltratadas durante a ditadura e inxustamente esquecidas na actualidade. Falou no seu nome Sarille na radio, na televisión e nos máis diversos foros e xuntanzas, intervindo en actos tan significativos cualitativa e cuantitativamente como a inauguración do monumento ao doutor Rafael de Vega Barrera, no que interveu xunto aos descendentes de Vega e ao alcalde de Lugo, ou o encontro universitario “As vítimas do 36 en Galicia. Memoria e Paz para sempre”, onde presentou a súa investigación sobre o asasinato do mestre e deputado republicano Díaz Villamil. Sarille quedou moi satisfeito co resultado destas dúas convocatorias e, particularmente, co numeroso público xuvenil da última delas, como tamén de todas as homenaxes aos mestres da República e en concreto ao seu mestre Arximiro Rico.
Non é de estrañar, pois, que a Asociación recibise agora as máis sinceras condolencias por parte da Fundación Luís Tilve, tan comprometida coa memoria; da historiadora da represión María Xesús Souto Blanco, da exhumadora de vítimas Carmen García-Rodeja; de numerosos asociados e colaboradores ou do grupo de investigación “As vítimas, os nomes, as voces e os lugares” en escrito do seu director Lourenzo Fernández Prieto, quen lembrou e agradeceu moi expresivamente a importante contribución de Sarille a este proxecto de reconstrución da memoria, polo que a nosa Asociación tanto avogou.
Agora ben, Sarille non conseguiu aínda levar a efecto todas as súas iniciativas, pero digo que non o conseguiu aínda porque o conseguirá a través de nós: por exemplo, un monumento ao mestre Arximiro Rico no Cádavo; por exemplo, unha placa ao mestre Díaz Villamil na Pontenova; por exemplo, un monumento a todas as vítimas do fascismo en Lugo, para o que se conseguiu xa no 2006 un deseño de Isaac Díaz Pardo.
Emocionouse Sarille cando no encontro sobre “As vítimas do 36 en Galicia. Memoria e Paz para sempre” se lle entregou un gravado orixinal de Sara Lamas sobre a súa irmá Carmen, asasinada en plena xuventude polo grave delito de ser sinxelamente irmá. Porque, en efecto, Sarille comprendeu que xa moitos nos sentimos irmáns daquela vítima e de cantos perderon a vida inxustamente a raíz de 1936. Na última conversa que mantivemos, xa telefonicamente, agradeceume o poema “As tres mapoulas de Montecubeiro”, referido ás tres mulleres asasinadas naquel masacre en 1937, e que lle está dedicado. Con el vou rematar, porque sei que así lle gustaría a Sarille e porque acaba aludindo ao penedo conmemorativo que con tanto empeño conseguiu erguer en Montecubeiro, un penedo do que estaba tan orgulloso e que tanto se lle parece
[/lang_gl]